Đậu đen hay đỗ đen là loại nguyên liệu thường được dùng để nấu chè hoặc nấu nước uống giải nhiệt trong mùa hè. Nhưng ít ai biết được đậu đen còn là “vị thuốc” tự nhiên chữa được rất nhiều bệnh lý dân gian. Vậy đậu đen là gì? Công dụng của nó ra sao? Nếu bạn muốn biết rõ hơn về loại đậu này ngay bây giờ hãy cùng chúng tôi đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.
-
Đậu đen là gì?
Đậu đen hay còn gọi là đỗ đen, có tên khoa học là Vigna unguiculata (L.) Walp subsp. Một thực vật thuộc phân họ Đậu có tên thuốc trong Đông Y ô hắc đại đậu. Đậu đen là cây thân thảo, phân thành nhiều nhánh nhỏ và được trồng bằng cách gieo hạt.
Cây đậu đen có lá mọc kép, màu xanh gồm có 3 lá chét mọc so le nhau và kèm theo các lá nhỏ. Thông thường lá ở giữa có kích thước to, dài hơn so với lá mọc ở hai bên. Đậu đen có hoa màu tím nhạt. Quả đậu tròn, dài và được tạo thành từ hai mảnh vỏ ghép lại.
Quả non sẽ có màu xanh và chuyển dần sang màu nâu đen hoặc vàng khi già. Bên trong quả chứa từ 7 – 10 hạt. Đậu đen là thực phẩm lành tính, vị thanh mát và dễ dàng chế biến thành nhiều món khác nhau được nhiều người yêu thích.
-
Đậu đen phân bố ở đâu?
Cây đậu đen có nguồn gốc từ Châu Phi. Sau đó cây được nhân giống rộng rãi sang khu vực Trung Á, Ấn Độ và các nước của Châu Á. Ngày nay, cây được trồng nhiều ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới như Châu Phi, Châu Á, Nam Mỹ, Hoa Kỳ và Việt Nam.
Tại Việt Nam thì đậu đen được trồng khắp các tỉnh thành và chủ yếu ở các vùng nông thôn. Cậy thường được thu hoạch vào mùa hè khoảng tháng 5 -6 hàng năm. Khi thu hoạch người ta sẽ hái những quả già trước. Quả được phơi khô, tách vỏ và lấy hạt đậu bên trong. Hạt đậu phơi khô được mang đi bảo quản và dùng dần.
-
Đậu đen có thành phần hóa học gì?
Theo nghiên cứu của các chuyên gia thì trong đậu đen có chứa nhiều thành phần hóa học có lợi cho sức khỏe. Vỏ đậu chứa chất mày anthoxyanozit. Hạt chứa đến 53.3% gluxit, 24.2% protid, 1.7% chất béo và 2.8% tro. Đặc biệt trong đậu đen còn chứa hàm lượng muối khoáng lớn. Photpho 354mg%, Canxi 56mg%, sắt 6.1mg%, vitamin PP 1.8mg%, vitamin B2 0.21mg%, carotene 0.06mg%, vitamin C 1.8mg% và vitamin B1 là 0.51%.
Không chỉ vậy, trong đậu đen có chứa hàm lượng axit amin cao. Cứ 100g đậu thì có đến 0.31g Metioinin, 0.31g Tryptophan, 0.97g Lysin, 0.97g Valin, 1.16g Phenylalanin, 1.09g Alanine, 0.31g tryptophan, 1.11g Zzoluexin, 0.75g Histidin, 1.72g Acginin và 1.26g Lenxin.
Một số kỹ thuật trồng đậu đen cho thu hoạch cao
-
Công dụng của đậu đen
Cây đậu đen chứa hàm lượng dinh dưỡng cao. Nó không chỉ được dùng làm nguyên liệu chế biến các món ăn mà còn được xem là cây thuốc chữa bệnh hữu hiệu. Một số công dụng tuyệt vời của đậu đen là:
4.1. Giải độc cơ thể
Ăn đậu đen cung cấp một lượng chất molypdenum cho cơ thể. Hợp chất này có tác dụng đào thải sulfites – một loại chất độc được tìm thấy trong thực phẩm công nghiệp gây rối loạn nhịp tim, đau đầu ở người. Sử dụng đậu đen sẽ giúp cơ thể đào thải một lượng lớn chất độc ra ngoài. Bảo vệ cơ thể khỏe mạnh và ngăn ngừa, phòng chống một số bệnh lý khác.
Tác dụng chữa bệnh của cây đậu đen xanh lòng
4.2. Trị bệnh huyết áp cao
Với người bị huyết áp cao thì việc giữ hàm lượng natri trong cơ thể luôn ở mức thấp là rất quan trọng. Đậu đen không chỉ có lượng natri thấp mà còn chứa nhiều magie, kali, canxi. Các chất này đều có tác dụng hỗ trợ làm giảm huyết áp cũng như nhiệt độ trong cơ thể một cách an toàn.
– Cách sử dụng đậu đen trị huyết áp rất đơn giản:
Bạn cần chuẩn bị: 500g đậu đen lòng xanh, giấm ăn.
Cách chế biến: Đậu rửa sạch, phơi khô vỏ rồi cho vào bình thủy tinh. Tiếp đến bạn đổ giấm vào ngập mặt đậu. Bảo quản nơi thoáng mát trong vòng 2 tháng. Có thể trong quá trình ngâm đậu sẽ hút hết giấm. Do đó, bạn cần chú ý cho thêm giấm vào đậu để đậu không bị hỏng. Mỗi ngày bạn hãy ăn 1 -2 thìa để duy trì huyết áp luôn ổn định.
4.3. Hỗ trợ chữa trị bệnh tiểu đường
Nghiên cứu của các chuyên gia: Việc tiêu thụ chất xơ từ đậu có thể giúp giảm lipid, đường huyết trong và cải thiện lượng insulin ở trong máu.
Cách dùng đậu đen chữa trị bệnh tiểu đường cực đơn giản. Bạn hãy lấy 300g đậu đen đem rang thơm rồi cho vào đun cùng 2 lít nước sạch. Đun nhỏ lửa trong khoảng 20 phút cho các dưỡng chất trong đậu được giải phóng hết. Sau đó bạn chia thành nhiều lần và uống trong ngày.
4.4. Điều trị đau nhức xương khớp
Sử dụng đỗ đen mỗi ngày sẽ cung cấp một lượng sắt, kẽm dồi dào giúp cải thiện khả năng đàn hồi của xương khớp. Người bị đau nhức xương khớp hãy dùng 1kg đỗ đen ngâm cùng nước sạch khoảng 30 phút. Tiếp đến bạn vớt đậu để ráo nước rồi cho vào chảo rang vàng. Sau đó bạn cho đậu vào bình và đổ thêm 5 lít rượu trắng vào ngâm. Ngâm khoản 4 -5 tháng là dùng được. Mỗi lần uống khoảng 20ml và uống 1 -2 lần trong ngày. Uống trong bữa ăn.
4.5. Trị tiêu bón và kích thích tiêu hóa
Đậu đen chứa hàm lượng chất xơ lớn hơn nhiều so với các loại thực phẩm khác. Do đó, khi được đưa vào cơ thể tiêu thụ thì đậu sẽ tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn có lợi trong ruột phát triển. Không chỉ vậy, đậu còn thúc đẩy tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón rất tốt.
Trong đông y có bài thuốc chữa táo bón từ đậu đen đơn giản như sau: Lấy 100g đậu đen rang chín. Sau đó đổ ngập nước ninh nhừ cùng 3 -4 tép tỏi đã được đập rập. Tiếp đến bạn chắt lấy nước và uống liên tục vào mỗi sáng. Sử dụng trong vòng nửa tháng bạn sẽ thấy dấu hiệu của bệnh thuyên giảm rất nhiều.
4.6. Điều trị chứng đau đầu, mất ngủ
Đỗ đen ngâm cùng rượu trắng là bài thuốc trị mất ngủ, đau đầu hiệu quả được nhiều người sử dụng. Bạn chỉ cần lấy một lượng đậu đen vừa đủ rang chín. Sau đó cho vào bình thủy tinh đổ ngập rượu trắng và ngâm trong vòng 1 tuần. Mỗi ngày uống 1 ly nhỏ đậu đen ngâm rượu chứng đau đầu và khó ngủ sẽ được cải thiện rất nhiều.
4.7. Hỗ trợ chữa trị bệnh gout
Người bị bệnh gout bạn hãy lấy đậu đen ninh nhừ và lấy nước uống. Ngày 2 ly nước đậu đen vào buổi sáng và buổi tối giúp làm giảm sưng viêm khớp cực hữu hiệu.
4.8. Bảo vệ thận khỏe mạnh
Theo đông y thì đỗ đen thuộc hành thủy có công dụng bổ thận và dẫn thuốc về thận. Từ đó cải thiện chức năng sinh lý cũng như các vấn đề sức khỏe có liên quan đến thận.
4.9. Giải rượu và chống ngộ độc
Đậu đen có công dụng làm giảm tác hại của nồng độ cồn với cơ thể giúp giải rượu nhanh, an toàn khi bị say. Bị say rượu bạn hãy lấy 1 nắm đậu đen sắc lấy nước và chia thành nhiều lần uống trong ngày bạn. Bạn sẽ thấy cơ thể tỉnh táo hơn rất nhiều.
4.10. Đậu đen giúp phòng ngừa ung thư
Trong đậu đen có một khoáng chất quý có tên là Selenium. Khoáng chất này giúp đào thải chất độc tích tụ trong cơ thể. Cải thiện chức năng hoạt động của men gan và kiềm chế sự phát triển của các tế bào ác tính.
Với những người bị ung thư nhất là ung thư đại tràng. Chất selenium có công dụng ức chế sự phát triển của khối u và làm chậm quá trình di căn các tế bào ác tính. Không chỉ vậy, hợp chất folate, saponin trong đậu còn giúp ngăn cản sự tăng trưởng của các tế bào ung thư phát triển. Từ đó giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư hữu hiệu.
4.11. Làm đẹp da
Có chứa hơn 10 hoạt chất axit amin thiết yếu. Đỗ đen giúp chống lão hóa và dưỡng ẩm da cực tốt. Bên cạnh đó, đậu đen còn kích thích sản xuất nhiều collagen chống chảy xệ, làm giảm nếp nhăn. Từ đó giúp da có độ đàn hồi và săn chắc hơn. Uống nước đậu đen mỗi ngày là bí quyết giúp bạn có được làn da khỏe mạnh và kéo dài tuổi xuân.
4.12. Kích thích mọc tóc và điều trị tóc bạc
Kẽm và vitamin B6 có trong đậu sẽ giúp cho mái tóc luôn khỏe mạnh. Hai chất này sẽ kích thích các nang tóc phát triển khiến tóc mọc nhanh hơn, đen và mượt hơn. Người bị tóc bạc sớm bạn có thể dùng đậu đen điều trị bằng cách sao đậu cho thơm, tán thành bột mịn. Sau đó pha cùng nước sôi và uống thay trà mỗi ngày. Mỗi ngày 1 ly sẽ giúp bạn có mái tóc đen, mượt và đẹp như mong muốn.
4.13. Đậu đen – bí quyết giảm cân an toàn
Đậu đen có công dụng kiểm soát cân nặng của cơ thể bằng cách bổ sung chất xơ. Đào thải lượng chất béo dư thừa từ thức ăn nạp vào cơ thể. Đặc biệt, khi ăn đậu đen mang đến cảm giác no lâu hơn, bớt cảm giác thèm ăn nhưng vẫn đảm bảo cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết của cơ thể.
-
Cách dùng đậu đen
5.1. Các món chế biến từ đậu đen
Tùy vào mục đích của người sử dụng sẽ có các cách dùng đậu đen khác nhau. Một số cách dùng đậu đen đơn giản được nhiều người áp dụng nhất là:
– Đậu đen rang chín ninh nhừ hoặc hãm lấy nước uống
– Đậu ngâm cùng rượu trắng hỗ trợ chữa trị bệnh gout, đau nhức xương khớp….
– Đậu đen được dùng nguyên liệu chế biến thành các món ăn ngon, giàu chất dinh dưỡng như cháo, xôi đậu, chè, đậu đen hầm gà ác…..
– Đậu đen sắc cùng với các vị thuốc khác trong đông y như hạt sen, lạc tiên….để hỗ trợ chữa trị một số bệnh lý….
5.2. Lưu ý khi sử dụng đậu đen
Chúng ta đã biết, đậu đen là nguyên liệu bổ dưỡng rất tốt cho sức khỏe. Nó không chỉ là thực phẩm mà còn là dược liệu chữa trị được rất nhiều bệnh lý. Tuy nhiên việc sử dụng đậu không đúng cách sẽ gây một số nguy hiểm. Vì thế, khi sử dụng đậu đen bạn cần phải lưu ý một số điều sau:
– Người bị tiêu lỏng, viêm loét hành tá tràng, chân tay lạnh, dị ứng với đậu thì không nên dùng đậu đen.
– Trong đậu có chứa thành phần phytate. Chất này có khả năng hạn chế sự hấp thu sắt, canxi, kẽm. Do đó, không dùng đỗ đen với các thực phẩm chứa nhiều chất trên. Ngoài ra,người đang dùng các thực phẩm chức năng bổ sung kẽm, sắt, canxi thì không nên sử dụng đậu đen.
– Không nên dùng đậu đen uống thay thế nước lọc. Ngày chỉ uống 1 -2 ly là đủ
– Đậu có thể làm giảm hiệu quả của một số thuốc tân dược. Vì thế người bệnh cần phải hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
– Trẻ em dưới 1 tuổi thì không nên dùng đậu đen.
– Không dùng đậu đen với các thực phẩm như sữa, ngũ sâm,rau chân vịt….
– Đậu có chứa nhiều protein có thể gây chướng bụng, khó tiêu nếu ăn quá nhiều…..
Như vậy, qua bài viết trên đây chúng tôi đã chia sẻ đến cho bạn một số thông tin hữu ích về đậu đen. Nếu bạn còn điều gì băn khoăn hoặc muốn biết rõ hơn về loại đậu này. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc nhé.
Camnangnuoitrong.com
