Chuẩn bị cho gà đá ra trường

Để chuẩn bị cho gà đá ra trường đá, tất nhiên phải có cách luyện tập nhiều cho gà được mạnh bạo gân cốt. Đối với những người nuôi gà đá, mục đích cuối cùng vẫn là đem con gà đá, gà nòi của mình ra đấu trường so tài. Cách tập luyện cũng mỗi người nuôi gà đá một cách nhưng tựu chung là những phương pháp sau đây:

Xổ gà đá

Xổ gà đá là phương pháp tập luyện cho hai con gà “cùng chạng”, tức cùng cớ đã nhau để chúng quen dần “trận lạc” và được dai sức. Sự cân phân này khi xổ chơi thì không rất cần thiết nhưng khi đá trận thì lắm khi là chuyện gay go, đôi khi phải tranh cãi hàng giờ.

Khi xổ dù là gà đòn cũng phải bịt cựa, còn là gà cựa thì tất nhiên đó là việc không ai dám coi thường. Người ta lấy chuối khô và giẻ rách bó chặt cựa gà bên ngoài dùng dây chắc cột chặt rồi mới thả gà cho xổ.

Khi xổ cũng phải tuân theo giờ giấc như đá thật có điều khi thấy gà thấm mệt thì phải thôi ngay. Lúc xổ gà là lúc người ta quan sát, nghiền ngẫm từng thế đá của gà mình ra sao để đánh giá đúng mức tài nghệ của nó. Thường thì con gà mới xổ một hai lần đầu chưa lên chân, nhưng xổ đến lần thứ năm thứ bảy trở đi thì dở hay thấy rõ. Linh kê, hoặc gà dữ hay gà tồi đều lộ ra mặt liền. Từ đó trở đi chủ gà mới có thái độ đúng với từng con một.

Tất nhiên, gà tài thì được cưng yêu còn gà tồi thì bán cho những người mới tập nuôi gà đá, hoặc ăn thịt. Về thời gian để xổ gà nên tổ chức nửa tháng một kỳ vì gà cần có đủ thì giờ lại sức. Những người lúc nào cũng khả năng ôm gà ra xổ là người chưa biết cách nuôi dưỡng gà.

Có một cách thức xổ gà khác là cho gà chạy lồng, để gà tăng thêm sức lực. Người ta nhốt gà trong một cái bội có chiểu rộng vừa phải, rổi úp ra ngoài cái bội đó một cái bội lớn hơn sao cho cái bội cách xa nhau ít lắm là một tấc. Lỗ bội cần phải nhỏ để gà không thể chui đầu ra ngoài. Xong việc đó người ta thả một con gà khác bên ngoài để hai con kình địch nhau chạy vòng vòng cho thấm mệt.
Tập cho gả chạy lồng là tập cho cả hai con trong ngoài cùng một lúc. Nếu chỉ tập cho con trong bội thì bên ngoài khả năng dùng gà lai hay gà Tàu cũng được.

Xin lưu ý là mặc dù gà chạy lồng không gây ra nguy hiểm cho gà nhưng chủ gà cũng cần phải lưu tâm chú ý kẻo chúng tìm cách xoi mói nhau mà cắn mỏ nhau thì có khi tai hại hơn xổ thật sự.

Vỗ hen cho gà đá

Xổ gà xong là phải vỗ hen ngay. Vỗ hen là công việc không có gì khó nhọc nhưng phải người thiện nghệ quen tay mới làm được. Người nuôi gà đá ngồi xổm, kẹp sát con gà vào đùi mình trong khi bàn tay nắm chặt đầu gà ngón tay banh mỏ gà ra còn tay kia cầm khăn lông sạch nhúng nước. Người vỗ hen vắt một ít nước vào miệng gà rồi dốc đầu gà xuống đất, trong khi tay cầm khăn vỗ nhè nhẹ vào cần cổ gà, vừa vỗ vừa vuốt đờm dãi trong miệng gà ra ngoài. Chốc chốc lại vắt khăn nước vào miệng gà rổi vuốt đờm nhớt ra cho đến lúc thiệt hết thì thôi.

Vỗ hen cho gà đá

Với người lành nghề thì khi vỗ hen xong con gà trở nên tươi tắn, khoẻ mạnh. Khi nhớt trong miệng đã ra hết sạch, người vỗ hen dùng một lá trầu hay mấy lá ngải cứu (đem theo sẵn) hoặc mấy lá cỏ bên vệ đường vò nát lại, kẹp với tí muối, tí gừng vò viên lại nhét vào họng gà cho trôi tuột, hết những gì còn vướng víu lại trong cần cổ. Có làm như vậy con gà mới khỏi khò khè như bị hen suyễn.

Om gà đá

Vỗ hen xong thì người ta nghĩ đến chuyện chữa chạy vết thương trên mình gà. Trước hết, người ta dùng khăn sạch nhúng nước lau sạch các vết thương. Thương tích nào nặng một là hút máu độc ra, hai là liệu cách mà may vá lại. Về nhà, người ta dùng siêu hay nồi đất nấu nghệ đâm nhỏ với rượu cho nóng rồi dùng một miếng vải sạch bọc xác nghệ vào xoa lên các vết thương và khắp mình gà. Cứ xoa đi xoa lại nhiều lần như vậy với rượu và nghệ nóng, con gà như được xông lên tươi tỉnh hẳn mà vết thương sau này cũng mau lành.

Ké gà chọi

Ké cho gà đá

Gà xổ hay đá xong thế nào cũng có thương tích, nếu ta không chịu khó vỗ hen và om gà kỹ thì vết thương đó sẽ làm độc.

Có hai cách chữa khi gà bị ké:

– Chích hay cho uống thuốc trụ sinh.

– Mổ ké rồi xức thuốc vào.

Tốt hơn hết là nên tránh để gà bị ké, vì uống thuốc trụ sinh nhiều cũng không tốt, mà mổ xẻ cũng làm gà xuống sức một thời gian.

Om gà đá

Từ xa xưa, người nuôi gà nòi cũng biết đến điều đó, nên người ta rất chú trọng đến việc “vỗ hen” và “om gà” sau khi đá thật kỹ lưỡng. Công việc đó thường thì tự tay chủ gà làm, nếu không, phải nhờ người “có trình độ chuyên môn” mới được yên tâm.

Ngày xưa, những người “làm nước” cho gà nếu có trình độ chuyên môn cao sẽ được chủ gà tin cậy và trả công xứng đáng.

Tóm lại, con gà chuẩn bị “ra trường” là con gà phải được nhiều tập luyện, phải được chăm sóc kỹ từ cách ăn uống đến sức khỏe toàn diện. Gà mà suy thì không ai dám đá, vì vừa hư gà vừa mất danh tiếng của mình. Mà danh tiếng thì trên lãnh vực nào người ta cũng cố tạo ra và cố công giữ lấy.