Chim Bồ câu là một loài chim rất phổ biến, với tính cách dịu dàng và hiền lành, được rất nhiều người yêu thích. Đặc biệt, đối với những người nuôi chim cảnh, không thể bỏ qua loài chim này. Nếu bạn muốn nuôi chim Bồ câu để làm cảnh hoặc đạt mục đích thu lợi, thì đây chính là bài viết dành cho bạn. camnangnuoitrong sẽ chia sẻ với bạn những thông tin hữu ích về cách nuôi và chăm sóc chim Bồ câu sao cho khỏe mạnh và phát triển nhanh nhất.
1 Giới thiệu cơ bản về chim bồ câu
Bồ câu, thuộc bộ Bồ câu và tên khoa học là Columba livia domestica, là một loài chim phân bố trên toàn cầu, đặc biệt là ở các vùng có khí hậu ôn hòa và môi trường phát triển. Tuy nhiên, chúng không thích nhiệt đới quá nóng hoặc các vùng giá rét như sa mạc, châu Nam Cực hoặc Bắc Cực.
Ở Việt Nam, chim bồ câu có nguồn gốc từ nội địa và phân bố khắp đất nước. Đây là một giống chim được nhiều người nuôi để làm cảnh và để sinh sản với mục đích kinh doanh thu hồi lợi nhuận.
1.1 Một số đặc điểm ngoại hình
Chim bồ câu là một loài động vật có hơi nhiệt đới. Về hình dạng, chúng có thân hình thoi. Đặc biệt, đầu chim rất linh hoạt và có cổ dài. Mỏ của chúng là một chiếc mỏ cứng có lớp sừng bọc quanh răng.
Màu lông của chim bồ câu không đồng nhất, phổ biến là màu đen, trắng, nâu và xanh nhạt. Ngoài ra, cũng có nhiều tình thể chim bồ câu có lông màu đặc biệt như xanh nhạt, khoang, nâu nhạt, xanh thẩm,… Nói chung, chúng có lông cườm trắng hoặc có lốm đốm trắng.
Trọng lượng thông thường của chim là khoảng 300-400 gram/con, và khi trưởng thành, chúng đạt khoảng 350-450 gram/con. Chim trống thường lớn hơn con mái, có thịt dày và nhiều cơ hơn. Đầu và chân của chim trống cũng lớn hơn so với chim bồ câu mái. Mặc dù chim bồ câu Việt Nam có tỷ lệ sản xuất thịt thấp, nhưng chất lượng thịt luôn tươi ngon và thơm ngon hơn so với các loại bồ câu khác.
1.2 Chọn giống nuôi Chim Bồ Câu
Trong việc nuôi chim nói chung và nuôi chim bồ câu nói riêng, việc chọn giống chim để nuôi đóng vai trò quan trọng trong định hướng chất lượng của chúng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất nuôi và thành công của người nuôi chim. Dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn một số kỹ thuật để lựa chọn giống chim bồ câu đạt chuẩn nhất.
Chim bồ câu nổi tiếng với tính chung thủy đặc trưng, khác biệt so với các loài chim khác như chào mào, chích chòe hay vành khuyên. Chúng chỉ sống với nhau duy nhất một con trống và một con mái trong quá trình giao phối và chăm sóc con non.
Vì đặc điểm này, người ta thường chọn nuôi chim bồ câu theo từng cặp. Tốt nhất là nuôi cặp chim giống khi chúng đạt từ 4-6 tháng tuổi để có thể sinh sản. Để xác định một cặp chim giống đạt chuẩn, họ đẻ trứng đều, ấp trứng tốt và chăm sóc con một cách khéo léo.
Khi bắt đầu chọn giống, lựa chọn những con không có dị tật, chim phải khỏe mạnh, trông nhanh nhẹn và lanh lợi hơn các con khác,… Đặc biệt, phải chú ý đến phần lông bụng, phải dày và mượt.
Chọn những con chim bồ câu có thân hình béo tốt: Khi cầm hai cánh của chim và sờ vào bụng, nếu bụng phẳng thì chim làm tức là chim đang ở trạng thái béo, còn nếu bụng mỏng thì chúng có thể khá gầy.
Chim bồ câu chỉ chung thủy với một con đối tác và yêu thương nhau. Vì vậy, để đạt được hiệu quả tối ưu, cần nuôi từng cặp chim riêng biệt. Mỗi cặp chim bồ câu có thể được sử dụng để sinh sản đến 5 năm. Sau khoảng 3 năm nuôi chim, khả năng sinh sản sẽ giảm đi, do đó cần phải thay đổi cặp chim giống mới.
Đối với những người chăn nuôi chim bồ câu với mục đích lấy thịt, giống bồ câu Pháp được ưa chuộng. Chúng được nuôi với quy mô lớn và có chương trình nhân giống rộng rãi. Với khí hậu Việt Nam, tỉ lệ sống sót là rất cao và ngoại hình của chim có vóc dáng thấp mập. Năng suất đẻ hàng năm là từ 10-12 lứa, còn chim bồ câu Việt Nam chỉ đạt cao nhất là 8 lứa/năm
3.Chuồng nuôi chim Bồ Câu
Để đảm bảo chim bồ câu có sự phát triển tốt nhất trong môi trường nuôi dưỡng của con người, người chăn nuôi cần xây dựng chuồng nuôi đúng kỹ thuật và phù hợp với tập tính của chim. Dưới đây là một số phương pháp xây dựng chuồng nuôi chim bồ câu được nhiều người áp dụng, và chắc chắn sẽ hữu ích cho bạn.
3.1 Vị trí đặt chuồng chim
Để đảm bảo chuồng chim bồ câu hoạt động hiệu quả, cần đặt nó ở một vị trí cao ráo, thoáng mát và yên tĩnh. Chuồng cần tiếp nhận ánh sáng mặt trời tự nhiên và được vệ sinh sạch sẽ. Khoảng cách lý tưởng là đặt chuồng khoảng 1,5m-1,6m trên mặt đất, để phù hợp với thói quen bay lên và bay xuống tự nhiên của chim.
Với chiều cao như vậy, chim sẽ tránh được độ ẩm thấp gần mặt đất, ngăn mưa và côn trùng gây hại cho chim, cũng như tránh những tác động tiêu cực của gió mạnh. Ngoài ra, cần tránh đặt chuồng ở các vị trí có nhiều hoạt động đi lại, gây ồn ào làm cho chim hoảng sợ, và đề phòng sự xâm hại từ chó, mèo, chuột…
3.2 Thiết kế chuồng nuôi
Để tạo môi trường nuôi chim thoải mái và thúc đẩy tăng trưởng, chuồng nuôi chim cần được thiết kế rộng rãi và thông thoáng. Đảm bảo ánh sáng và không khí tự nhiên lưu thông lành mạnh, giúp phòng chống vi khuẩn và bệnh tật hiệu quả nhất.
Có thể sử dụng các vật liệu như gỗ, tre hoặc dây thép không gỉ để làm chuồng nuôi với quy mô nhỏ. Đối với mô hình lớn hơn và có điều kiện, nên chọn sử dụng những loại gỗ như keo, xoan, liễu, mít để tăng tính bền cho chuồng nuôi. Cũng có thể mua chuồng nuôi có các ngăn và tầng sẵn có tại các cửa hàng đồ chơi chim.
Trường hợp chuồng nuôi được chia thành các ô nhỏ, kích thước lý tưởng cho mỗi ô là chiều cao 50cm, chiều rộng 40cm và chiều sâu 40cm. Điều này giúp tiết kiệm diện tích nuôi chim một cách hiệu quả.
Nếu bạn dự định nuôi chim theo hình thức công nghiệp quy mô, chuồng nên được xây dựng bằng xi măng. Điều này giúp chuồng có thể sử dụng lâu dài và dễ quản lý chim. Hãy đảm bảo có đủ các thiết bị cho chim, đặc biệt là trong giai đoạn sinh sản.
Sàn chuồng cũng nên được lát bằng xi măng và được trải lớp trấu hoặc mùn khô để hấp thụ phân chim, giúp cho việc vệ sinh và dọn dẹp chuồng dễ dàng hơn. Chuồng cần được bao quanh bởi tường và có cửa sổ để thông gió và lưu thông không khí.
3.3 Xây dựng máng ăn cho Bồ Câu
Để đảm bảo vệ sinh và kéo dài tuổi thọ của máng ăn, nhiều người thường sử dụng máng ăn làm từ gỗ hoặc chất liệu nhựa. Không nên sử dụng máng ăn bằng kim loại, vì nó dễ bị gỉ và không đảm bảo vệ sinh yêu cầu.
Nên đặt máng ăn và bình nước cho từng ô trong chuồng nuôi. Cũng có thể sử dụng máng ăn và bình nước lớn chung cho toàn bộ đàn chim bồ câu. Tuy nhiên, theo gợi ý của nhiều chuyên gia nuôi chim bồ câu, để dễ dàng cho chim ăn uống và vệ sinh, nên đặt máng ăn và bình nước trong từng ô riêng biệt.
3.4 Xây dựng sân phơi nắng và ổ cho chim đẻ
Sân phơi nắng cho chim cần có đủ ánh sáng và điều kiện nắng phù hợp. Việc bố trí nhiều cành cây trong sân giúp cho chim dễ dàng bay lượn, vui chơi, và tắm nắng trong mùa hè. Nếu có điều kiện, bạn có thể cung cấp một bể cát riêng và một bể nước để chim có thể ăn cát và tắm nước thường xuyên.
Đối với những người nuôi chim bồ câu với mục đích đẻ trứng, cần lát sàn chuồng bằng trấu, rơm hoặc mùn cưa. Hơn nữa, cần chuẩn bị các kệ gỗ để gắn lên tường, tạo thành các ô để chim đẻ trứng và ấp. Các ô để có đường kính khoảng 20cm và cần đảm bảo cố định để tránh tình trạng lật khi chim di chuyển.
4.Thức ăn cho chim Bồ Câu
Đối với việc nuôi chim bồ câu khỏe mạnh lớn nhanh thì thức ăn chính là thứ cần quan tâm nhất. Vì thế bạn phải cần nắm rõ các loại thức ăn phù hợp cách cho chim ăn tốt nhất.
4.1 Các loại thức ăn của chim bồ câu
Chim bồ câu và chim cu gáy đều thích ăn hạt, đặc biệt là các loại hạt giàu protein. Thức ăn cho chúng gồm nhiều loại hạt như gạo, ngô, đậu, hướng dương, hạt kê, cao lương, bo bo,… Chim bồ câu không ăn nhiều như gà vịt, do đó, việc nuôi chúng không tốn kém về thức ăn.
Chim bồ câu và chim cu gáy rất thích ăn hạt, đặc biệt là các loại hạt giàu protein. Thức ăn này cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho chim, giúp chúng khỏe mạnh, tăng trưởng nhanh chóng, và có khả năng sinh sản tốt. Người nuôi chim bồ câu sinh sản thường cho chim ăn kết hợp cám, ngũ cốc, hạt kê, gạo nếp, hạt cao lương để cung cấp năng lượng cho sự phát triển của chim.
Ngoài ra, cần chú ý đến số lượng hạt như đậu đen, đậu xanh, hướng dương, đậu tương, bo bo,… Các loại hạt này thường chứa nhiều chất béo, do đó người nuôi chỉ nên cho chim ăn một lượng vừa đủ. Rang hạt trước khi cho chim ăn có thể tăng cường hiệu quả tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Khẩu phần thức ăn cho chim bồ câu để đạt hiệu quả tốt và khoa học nhất bao gồm: 70% lúa gạo, 10% cám con cò (cám công nghiệp), 2% gạo nếp. Có thể thêm một số loại đậu mà chim thích để chúng ăn. Lượng thức ăn cho chim không vượt quá 1/10 khối lượng cơ thể của chúng.
Nước uống cho chim bồ câu phải sạch, không chứa bụi bẩn. Có thể sử dụng nước máy hoặc nước giếng khoan để chim tắm và uống.
Một con chim bồ câu uống nước hàng ngày từ 50-90ml. Cần thường xuyên thay nước và vệ sinh khay chứa nước và máng ăn để đảm bảo vệ sinh và tránh nhiễm khuẩn. Có thể bổ sung vitamin vào nước sạch cho chim uống.
Vì lúa và ngô là những loại thức ăn chính của chim bồ câu, người nuôi cần lựa chọn thức ăn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Một số thông tin cần ghi nhớ khi chọn thức ăn cho chim:
- Đảm bảo hạt không ẩm mốc, mọt ăn,… Nếu thấy mùi lạ hoặc có dấu hiệu của nấm mốc, nên ngừng cho chim ăn để tránh các vấn đề về tiêu hóa.
- Hạt cho chim nên đảm bảo sạch sẽ, tự nhiên và không chứa chất bảo quản.
4.2 Cách cho chim Bồ Câu ăn
Chế độ ăn hàng ngày của chim bồ câu là 2 bữa. Người nuôi cần thiết lập một lịch trình cụ thể cho việc cho ăn. Buổi sáng, nên cho chim ăn từ 8-9 giờ, và buổi chiều, tốt nhất là từ 14-15 giờ.
Lượng thức ăn được cung cấp sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và trọng lượng cơ thể của chim bồ câu. Như đã đề cập trước đó, người nuôi chỉ cần đảm bảo lượng thức ăn hàng ngày của chim là khoảng 1/10 trọng lượng cơ thể của chúng.
5.Các bệnh thường gặp và chữa trị cho chim Bồ Câu
Như bất kỳ loài chim hay vật nuôi nào khác, chim bồ câu cũng có khả năng mắc phải một số bệnh tật. Vậy, những bệnh thường gặp ở chim bồ câu là gì? Làm thế nào để điều trị và phòng ngừa chúng một cách hiệu quả? Điều này giúp chim bồ câu duy trì sức khỏe và phát triển nhanh chóng.
5.1 Bệnh tiêu chảy
Bệnh trên là một trong những căn bệnh phổ biến mà nhiều loài chim, bao gồm chim cu gáy, vành khuyên, chào mào và chim bồ câu, thường mắc phải. Nguyên nhân và cách điều trị phụ thuộc vào từng loại chim cụ thể. Vì vậy, quan trọng là bạn phải nắm rõ nguyên nhân để có thể áp dụng biện pháp xử lý một cách hiệu quả..
– Biểu hiện: Phân chim đi lỏng, không theo khuôn.
– Nguyên nhân: Thức ăn của chim bị ẩm, chứa nấm mốc, lâu ngày không thay đổi thức ăn mới. Chất lượng của cám công nghiệp không được đảm bảo an toàn.
– Cách chữa trị: Bạn có thể mua thuốc Colexin ngoài nhà thuốc hoặc tiệm thuốc thú ý về cho chim uống. Đồng thời cần tăng cường việc bổ sung men tiêu hóa cho chim.
5.2 Bệnh đậu gà
– Biểu hiện: Ở trên mép mỏ, mắt và chân có nổi lên các hạt. Da xuất hiện nốt sần và đóng vẩy. Lúc đầu những hạt này nhỏ như hạt đậu xanh sau đó lớn dần bằng hạt đỗ tương rồi vỡ dần ra thành mủ có màu vàng.
– Cách chữa trị: Nếu là bệnh đậu thì tiêm vacxin chủng đậu cho bồ câu. Còn bị bệnh nấm thì dùng thuốc trị nấm bôi vào những nốt đỏ, cạy vảy đi rồi bôi thuốc sát trùng vào vết thương. Khi đậu có hiện tượng đỏ lên thì nên cạy ra, sau đó bôi thuốc sát trùng Xanh Methylen.
– Cách phòng tránh: Cần tăng cường vệ sinh sạch sẽ môi trường xung quanh. Phun thuốc sát trùng thường xuyên để tránh bệnh tái phát trở lại.
5.3 Bệnh thương hàn
– Nguyên nhân: Bệnh này do vi khuẩn Salmonella gallinarum và S.enteritidis thuộc họ Enterobacteriaceae gây ra. Chim bồ câu có thể mắc bệnh này khi ăn uống không an toàn vệ sinh. Vi khuẩn có thể tồn tại trong thức ăn hoặc nước uống của chúng. Ngoài ra, nếu khay nước và khay đựng thức ăn không được bảo đảm vệ sinh, chúng có thể nhiễm khuẩn.
– Biểu hiện: gồm phân lỏng có màu xanh hoặc màu xám vàng. Chim bồ câu sẽ ngừng ăn, giảm hoạt động, chỉ đứng im và xuống sức. Chúng có thể xảy ra tình trạng mệt mỏi, cảm thấy run rẩy trên toàn thân. Chim bồ câu cũng có thể mắc khó khăn trong việc thở, sốt và uống nước thường xuyên. Triệu chứng của căn bệnh thường trở nên rõ rệt sau 1-2 ngày và nếu không được chữa trị kịp thời và hiệu quả trong vòng 3-5 ngày, có thể dẫn đến tình trạng tử vong của chim.
– Cách chữa trị: khi thấy chim có biểu hiện thì nhanh chóng mua các loại kháng sinh về sử dụng cho chim.
– Các loại thuốc như: Oracin-pharm cho chim uống với liều lượng 1ml/1.5 – 2 lít nước. Enroflox 5% liều lượng 2g/lít nước. Các loại kháng sinh Pharmequin, Ampicillin cùng liều lượng với nhau 1g/lít nước. Pharcolivet 10g/2.5 lít nước. Pharmequin-max 1g/2 lít nước uống trong vòng 5 ngày.
Cùng với thuốc Dizavit-plus sử dụng kèm theo, với liều lượng 2g/lít nước uống hàng ngày.
FAQ:CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
Câu hỏi 1: Chim bồ câu có thể sống được trong môi trường đô thị không?
Có, chim bồ câu có thể sống và thích nghi khá tốt trong môi trường đô thị. Chúng có khả năng ăn gần như bất kỳ loại thức ăn nào và thích hợp để nuôi trong những không gian nhỏ như sân vườn hay ban công.
Câu hỏi 2: Chim bồ câu có khả năng sinh sản và ấp trứng trong môi trường nuôi nhà cửa không?
Đúng vậy, chim bồ câu có khả năng sinh sản và ấp trứng trong môi trường nuôi nhà cửa. Tuy nhiên, để tăng khả năng sinh sản, cần chuẩn bị đầy đủ điều kiện ấp trứng như tổ, các vật liệu xây tổ và đảm bảo một môi trường ấm áp và yên tĩnh cho chim.
Câu hỏi 3: Chim bồ câu có thể đồng hành với những loài vật nuôi khác?
Đa phần, chim bồ câu có tính cách hòa nhã và thân thiện. Chúng có thể đồng sống với những loài vật nuôi khác như gà, vịt hay chó mèo với mức độ tương tác tốt. Tuy nhiên, cần luôn giám sát và đảm bảo an toàn cho cả chim bồ câu và những loài vật khác trong quá trình hòa hợp.
KẾT BÀI:
Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về chim bồ câu. Chim bồ câu là một loài vật nuôi thú vị và có nhiều tiện ích. Bạn có thể nuôi chim bồ câu trong môi trường đô thị, thưởng thức sự sinh sản và ấp trứng của chúng, cũng như tận hưởng sự hòa đồng của chúng với các loài vật khác. Hãy chia sẻ bài viết này để lan tỏa thông tin hữu ích với mọi người. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết!
