Từ lâu cây lá lốt được biết đến là nguyên liệu được dùng chế biến các món ăn để tăng mùi vị thơm ngon, hấp dẫn. Nhưng ít ai biết được loại cây này cũng là “vị thuốc” chữa nhiều bệnh dân gian cực kỳ hiệu quả. Vậy lá lốt có những công dụng gì? Mời bạn đọc cùng camnangnuoitrong theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về loại rau này nhé.
-
Cây lá lốt là gì?
Cây lá lốt (lá nốt, lá lốp) có tên khoa học là Piper lolot C. DC thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae). Là một loại cây thân thảo, sống lâu năm và thường mọc ở những nơi đất ẩm ướt ở miền núi, trung du. Cây phát triển tốt ở những nơi râm mát, có ánh nắng trực tiếp.
Cây lá lốt có chiều cao trung bình từ 30 – 40cm. Phần thân cây yếu và có nhiều đốt nhỏ. Lá cây thuộc dạng lá đơn hình trái tim, đầu lá thuôn nhẹ và lá có bẹ ở gốc. Lá có mùi thơm nhẹ, mặt lá bóng, mọc so le và trên mặt lá có 5 gân chính phân ra từ cuống lá. Thoạt nhìn lá cây có phần hới giống với lá hồ tiêu, trầu không và trầu rừng nên rất dễ bị nhầm lẫn.
Cây lá lốt có hoa mọc đơn thành từng bông và kết ở kẽ lá. Quả cây mọng chứa một hạt và thường trổ vào tháng 8 đến tháng 10. Lá cây được sử dụng làm nguyên liệu chế biến thức ăn. Thân, lá, rễ được dùng làm thuốc chữa bệnh cực hữu hiệu. Theo y học hiện đại cây có công dụng giảm đau, kháng khuẩn và chống viêm rất tốt.
Trong đông y, lá lốt có vị cay nhẹ, tính ấm. Cây thường được dùng trực tiếp hoặc kết hợp với một số cây thuốc khác như rễ bưởi bung, lá xương sông, cỏ xước….để chữa trị một số bệnh lý ở người.
-
Phân bố của cây lá lốt
Cây lá lốt có nguồn gốc từ các nước Đông Dương đó là Việt Nam, Lào, Campuchia. Đây là khu vực có khí hậu phù hợp để cây sinh sống và phát triển tốt. Hiện nay cây được trồng ở rất nhiều nơi trên thế giới. Ở Việt Nam cây thường mọc hoang trong vùng rừng núi ẩm thấp và được trồng ở khắp các tỉnh thành.
-
Thành phần hóa học của cây lá lốt
Nghiên cứu gần đây của các chuyên gia thì trong cây lá lốt chứa các thành phần hóa học đó là:
– Thân và lá của cây chứa chất ancaloit, flavonoid, tinh dầu với thành phần chủ yếu là beta-caryophylen.
– Rễ cây chứa khá nhiều tinh dầu với thành phần chính là benzylaxetat.
Trường Đại Học Dược Hà Nội nghiên cứu cho biết: Lá lốt chứa thành phần chính là tinh dầu với tỷ lệ 0.57% và piperidin, piperin. Cùng với đó kết quả thực nghiệm cũng cho thấy loại cây này có công dụng kháng sinh, kháng viêm và kháng khuẩn cực hiệu quả.
-
Công dụng của cây lá lốt
Lá lốt có rất nhiều công dụng khác nhau. Ngoài việc sử dụng làm gia vị chế biến các món ăn thì cây còn là vị thuốc chữa đau xương, tê thấp, thấp khớp, đổ mồ hôi tay chân….rất an toàn và hiệu quả. Một số công dụng tuyệt vời của cây phải kể đến là:
Lá lốt làm nguyên liệu nấu ăn
Chắc hẳn mọi người dân Việt Nam không còn xa lạ với món thịt rán quấn lá lốt. Với hương vị thơm ngon của lá lốt, giúp chúng trở thành một nguyên liệu không thể thay thế của một số món ăn như: Thịt quấn lá lốt, ếch xào lá lốt, gà rang…
Lá lốt chữa trị đau bụng
Bị đau bụng bạn hãy lấy khoảng 20g lá lốt tươi rồi rửa cho thật sạch. Sau đó cho lá vào nồi đun sôi cùng 300ml nước cho đến khi cạn còn 100ml thì tắt bếp. Chia ra làm 2 lần uống hết trong ngày bạn sẽ thấy cơn đau giảm đi rất nhiều.
Chữa ra mồ hôi ở tay, chân
Với người ra mồ hôi ở tay chân, lấy 30g lá lốt tươi, rửa sạch rồi để cho ráo nước. Tiếp đến cho lá cây vào đun sôi cùng 1 lít nước trong 3 phút và một chút muối. Để nước nguội bớt cho hai bàn tay và hai bàn chân vào ngâm khoảng 15 – 20 phút trước khi đi ngủ tối. Thực hiện liên tục trong vòng 1 tuần.
Lá lốt trị tiêu chảy nhiều lần ở trẻ
Trẻ bị tiêu chảy, bạn hãy chuẩn bị 20g lá lốt cùng 10g củ riềng. Sắc lẫn 2 nguyên liệu này với nhau và lấy nước cốt đặc chia là 2 -3 lần uống cho trẻ. Mỗi lần uống cách nhau khoảng 60 phút.
Cây lá lốt giúp chữa rắn cắn và say nấm
Chuẩn bị 50g lá lốt cùng với 50g lá đậu ván trắng và 50g lá khế. Rửa sạch tất cả các nguyên liệu và giã nát cùng một ít nước. Vắt lấy nước cốt cho người bệnh uống nhằm kéo dài thời gian khi đứa đến bệnh viện chữa trị.
Cây lá lốt giải cảm lạnh
Nguyên liệu cần chuẩn bị gồm có: 2g gừng tươi, nửa củ hành tây, 1 tép tỏi, 1 nắm gạo, 20 lá lốt, 5 nhánh hành hương, 1 nắm gạo và các gia vị khác. Cho gạo vào nấu cháo, đến khi gạo nở thì cho các nguyên liệu đã chuẩn bị vào. Cho người bệnh ăn khi còn nóng và đừng quên lau phần mồ hôi đi.
Hỗ trợ chữa trị viêm tinh hoàn
Với người bị viêm tinh hoàn hãy dùng 12g lá lốt, 12g bạch truật, 12g lệ chi, 21g sinh khương, 6g phòng sâm, 5g hoàn kỳ, 4g cam thảo, 6g sơn thù, 10g bạch linh. Sau đó cho tất cả các nguyên liệu này nấu cùng với 600ml nước. Đun nhỏ lửa đến khi còn 200ml nước thì tắt bếp. Sau đó bạn chia ra uống hết trong ngày.
Lá lốt chữa viêm nhiễm âm đạo
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 20g phèn chua, 40g nghệ cùng 50g lá lốt. Tiếp đến cho hết nguyên liệu vào nồi rồi đổ ngập nước đun sôi khoảng 20 phút. Chờ cho nước nguội bớt dùng để rửa âm đạo.
Điều trị đau nhức xương khớp
Người bị đau nhức xương khớp khi trời lạnh hãy dùng 30g lá tươi đun sôi cùng 2 bát nước. Đun nhỏ lửa cho đến khi còn nửa bát thì tắt bếp và cho người bệnh uống sau bữa ăn tối. Uống liên tục trong khoảng 10 ngày bạn sẽ thấy bệnh thuyên giảm đi rất nhiều.
Trị bệnh tổ đỉa ở bàn tay
Dùng 30g lá tươi rửa sạch, giã nát rồi vắt lấy nước cốt uống hết trong ngày. Phần bã còn lại cho vào nồi đun sôi cùng 3 chén nước. Sau đó để nước nguội bớt dùng để ngâm rửa phần da bị tổ đỉa còn phần bã thì đắp lên vùng da bị tổn thương. Thực hiện 2 lần một ngày liên tục trong 1 tuần.
Chữa sưng, đau nhức đầu gối
Rửa sạch và giã nát 20g rau ngải cứu cùng 20g lá lốt. Sau đó bạn chứng hỗn hợp này cùng với giấm rồi đắp lên cùng đầu gối bị đau nhức. Sử dụng 10 ngày liên tục bạn sẽ thấy các cơn đau giảm rõ rệt.
Cây lá lốt chữa mụn nhọt
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 15g lá ráy, 15g lá chanh, 15g lá lốt, 15g cây chanh và 15g lá tía tô. Sau đó phơi khô, giã nát rồi đắp lên phần da bị mụn nhọt. Đem rửa sạch các nguyên liệu còn lại, giã cho thật nát rồi đắp lên vùng da bị tổn thương. Sử dụng liên tiếp trong 3 ngày bệnh sẽ khỏi.
Điều trị bệnh viêm xoang
Lấy 3 -4 lá lốt rửa sạch và giã nát. Sau đó, bạn nhét lá vào mũi cho tinh dầu trong lá tác động vào các xoang. Thực hiện hàng ngày bạn sẽ thấy triệu chứng của bệnh giảm rõ rệt.
Hỗ trợ chữa phù thũng do thận
Chuẩn bị 20g lá lốt, 10g cà gai leo, 10g rễ mỏ quạ, 10g rễ tầm gai, 10g mã đề, 10g lá đa lông. Cho tất cả các nguyên liệu sắc cùng 500ml nước. Đun nhỏ lửa đến khi còn 150ml nước chia thành nhiều lần uống trong ngày. Uống sau bữa ăn, dùng liên tiếp 3 -5 ngày bệnh sẽ có dấu hiệu thuyên giảm.
-
Cách dùng cây lá lốt
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng của người dùng sẽ có các cách dùng lá lốt khác nhau. Một số cách dùng lá lốt hiện nay là:
– Dùng lá làm gia vị chế biến các món ăn
– Dùng lá giã nát để uống trực tiếp hoặc đắp lên các vết thương
– Dùng thân, lá, rễ cây phơi tươi hoặc phơi khô kết hợp với các vị thuốc khác sắc lấy nước uống…..
Lưu ý khi dùng lá lốt
Lá lốt là loại cây lành tính và có nhiều công dụng trong việc điều trị một số bệnh ở người. Tuy nhiên nếu như sử dụng không cẩn thận sẽ dẫn đến tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Khi sử dụng loại cây này bạn cần phải lưu ý một số điều sau:
– Không nên dùng quá nhiều loại cây này và một ngày chỉ nên dùng khoảng 50 – 100g là đủ. Bởi khi dùng quá nhiều có thể gây ra phản ứng phụ khiến cơ thể khó chịu, mệt mỏi….
– Với người mắc bệnh nhiệt miệng, táo bón, nóng trong người…..thì không nên sử dụng. Vì lá cây có thể khiến lưỡi khô,hàm lợi sưng đỏ.
– Ăn hoặc uống nước sắc từ loại cây này có thể dẫn đến tình trạng nóng dạ dày làm ảnh hưởng đến các hoạt động của cơ quan tiêu hóa.
– Người bị đau dạ dày và khó khăn khi đi tiểu tiện thì nên hạn chế sử dụng.
– Phụ nữ mang bầu, đang cho con bú thì không nên dùng nhiều…..
Qua bài viết trên đây chúng tôi đã cung cấp cho bạn một số thông tin bổ ích về cây lá lốt. Hy vọng với những chia sẻ này của chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu thêm về loại cây này và biết được những bài thuốc trị bệnh an toàn, hiệu quả.
Camnangnuoitrong.com
